Συντονιστής: Χρ. Τσαντήλας
Είδος προγράμματος: Μη ανταγωνιστικό Πρόγραμμα
Ερευνητική ομάδα: Χρ. Τσαντήλας, Β. Σαμαράς, Ι. Σγούρας, Ι. Αλατάς.
Έναρξη - Λήξη: 2003-2005
Φορέας Χρηματοδότησης: Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Τρικάλων
Συμμετέχοντες Φορείς: Α.Π.Θ., Εργαστήριο Οικολογίας.
Προϋπολογισμός: 6.000.000 δρχ.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Μεγάλη έκταση του Νομού Τρικάλων καλύπτεται με όξινα εδάφη. Η παραγωγικότητα των εδαφών αυτών είναι χαμηλή και οι καλλιεργητικές φροντίδες που γίνονται σε αυτά είναι ενδεχόμενο να έχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον. Για τους λόγους αυτούς απαιτείται η βελτίωσή τους. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού η Νομαρχία Τρικάλων αποφάσισε να προτείνει ένταξη ειδικού έργου στο Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (Γ’ ΚΠΣ). Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η υποστήριξη σχετικού αιτήματος προς την Περιφέρεια Θεσσαλίας για έγκριση και ένταξη στο Γ’ ΚΠΣ του εν λόγω έργου.
Αντικείμενα της μελέτης στα πλαίσια αυτά ήταν ο εντοπισμός και η εκτίμηση της έκτασης των όξινων εδαφών του Ν. Τρικάλων που απαιτούν βελτίωση, η εκτίμηση του απαιτούμενου κόστους και η πρόταση φορέα εκτέλεσης και διαχείρισης του εν λόγω έργου. Μερικότεροι στόχοι ήταν η περιγραφή της περιβαλλοντικής ωφέλειας από την εκτέλεση του έργου και η πιλοτική εφαρμογή Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών για την παρακολούθηση της ποιότητας και της διαχείρισης των εδαφικών πόρων.
Για το σκοπό αυτό συγκεντρώθηκαν όλα τα απαραίτητα δεδομένα από προϋπάρχουσες εργασίες (εδαφολογικά, κλιματολογικά, γεωλογικά, καλλιεργητικά κ.λ.π.), τα οποία και αξιολογήθηκαν. Με βάση τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις, έγινε εκτενής δειγματοληψία εδαφών σε όλες τις περιοχές στις οποίες υπήρχαν πληροφορίες ότι περιείχαν όξινα εδάφη. Συνολικά συλλέχθηκαν περί τα 700 εδαφικά δείγματα, τα οποία επισταμένως αναλύθηκαν στο εργαστήριο, προκειμένου να προσδιορισθεί η ενδεχόμενη οξύτητά τους και να εκτιμηθούν οι απαιτούμενες ποσότητες ασβέστου για όσα εδάφη κρίθηκε απαραίτητη η βελτίωση τους.
συνολική έκταση εδαφών με χαμηλό pH (<6.0) που απαιτείται να βελτιωθεί οπωσδήποτε εκτιμήθηκε σε 15.000 στρ. περίπου, ενώ οι απαιτούμενες ποσότητες ανθρακικού ασβεστίου για την βελτίωση του pH των εδαφών σε επιθυμητά επίπεδα (6.5 – 7.0) υπολογίσθηκαν από 7.000 έως 12.400 τον. ανθρακικού ασβεστίου, ανάλογα με τη μέθοδο προσδιορισμού και το επιθυμητό επίπεδο pH (6.5 ή 7.0). Επί πλέον έχει εκτιμηθεί ότι υπάρχουν 23.850 στρ. ελαφρά όξινων εδαφών (6.1)
Ως φορέας διαχείρισης προτείνεται η Ε.Β.Ζ. Α.Ε. δεδομένου ότι φαίνεται ότι ικανοποιεί τις απαιτούμενες προϋποθέσεις, υποδομής και τεχνογνωσίας, ενώ διαθέτει και το υλικό που θα χρησιμοποιηθεί για τη βελτίωση των εδαφών, δηλαδή την ασβεστοϊλύ. Υποστήριξη στη διαχείριση του έργου μπορούν να προσφέρουν επίσης το ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. (τεχνική) και η Αναπτυξιακή Εταιρεία της Νομαρχίας Τρικάλων.