Επιστημονικός Υπεύθυνος: Χ. Τσαντήλας
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Μελετήθηκαν οι φυσικοχημικές ιδιότητες των υγρών επεξεργασμένων αποβλήτων που παράγονται από τη μονάδα βιολογικού καθαρισμού της πόλης της Λάρισας και η καταλληλότητα αυτών για άρδευση και μερική λίπανση γεωργικών καλλιεργειών. Για το σκοπό αυτό έγιναν τακτικές ανά 15νθήμερο δειγματοληψίες υγρών αποβλήτων και προσδιορίσθηκαν οι ιδιότητες pH, ηλεκτρική αγωγιμότητα (EC), συγκέντρωση αμμωνικού και νιτρικού αζώτου (N), φωσφόρου (P), καλίου (K), ασβεστίου (Ca), μαγνησίου (Mg), βορίου (B) και βαρέων μετάλλων καδμίου (Cd), νικελίου (Ni), μολύβδου (Pb), ψευδαργύρου (Zn), χαλκού (Cu), μαγγανίου (Mn) και σιδήρου (Fe). Επίσης διεξήχθη τριετής πειραματισμός στον αγρό, σε ένα καλώς στραγγιζόμενο, αργιλλοπηλώδες έδαφος ταξινομούμενο ως Typic Xerochrept, με καλλιέργειες βαμβάκι και καλαμπόκι. Το πειραματικό σχέδιο και στις δύο περιπτώσεις ήταν πλήρως τυχαιοποιημένες ομάδες με πέντε μεταχειρίσεις και τέσσερις επαναλήψεις στην κάθε μεταχείριση. Οι μεταχειρίσεις περιλάμβαναν μάρτυρα (M) (άρδευση με φυσικό νερό, χωρίς ανόργανη λίπανση), άρδευση με φυσικό νερό και πλήρη ανόργανη λίπανση (MF), άρδευση με απόβλητα και όχι ανόργανη λίπανση (W), άρδευση με απόβλητα και μειωμένη ανόργανη λίπανση (WSF) και άρδευση με απόβλητα και πλήρη ανόργανη λίπανση (WTF). Οι καλλιέργειες αρδεύθηκαν με σύστημα στάγδην, το οποίο τα δύο πρώτα χρόνια ήταν συμβατικό και τον τρίτο χρόνο ήταν ένα σύστημα νέας τεχνολογίας που κατασκευάσθηκε στα πλαίσια αυτού του προγράμματος.
Τα ποτελέσματα έδειξαν ότι τα επεξεργασμένα υγρά απόβλητα της Λάρισας είναι κατάλληλα για άρδευση και μερική λίπανση και στις δύο καλλιέργειες που μελετήθηκαν. Ιδιότητες που δημιουργούν περιορισμούς στη χρήση του ως νερό άρδευσης είναι η συγκέντρωση του Β και μερικές φορές η συγκέντρωση του Cl. H συγκέντρωση των στοιχείων που είναι απαραίτητα στη θρέψη των φυτών, όπως το ανόργανο Ν, ο Ρ και το Κ είναι υψηλές συνεισφέροντας στη θρέψη των φυτών μπορώντας να υποκαταστήσει ανόργανα λιπάσματα. Η συγκέντρωση όλων των βαρέων μετάλλων που μελετήθηκαν παρέμεινε πολύ χαμηλή και σε ορισμένες περιπτώσεις μη ανιχνεύσιμη.
Οι αποδόσεις και των δύο καλλιεργειών επηρεάσθηκαν θετικά από την άρδευση με απόβλητα. Η επίδραση ήταν εντονότερη στην άρδευση του βάμβακος. Κατάλληλος έλεγχος μέχρι βάθους 120 cm έδειξε ότι δεν φαίνεται να γίνεται έκπλυση νιτρικού Ν στα βαθύτερα στρώματα του εδάφους. Στο επιφανειακό έδαφος φαίνεται ότι παρατηρείται συσσώρευση σε ορισμένες περιπτώσεις Ρ και Κ, ενώ δεν επηρεάζεται σημαντικά η συγκεντρωση των βαρέων μετάλλων. Σαφώς όμως φαίνεται ότι παρατηρείται συνεχής συσσώρευση Β, η οποία μπορεί να φθάσει σε τοξικά επίπεδα για ευαίσθητες καλλιέργειες.
Δημοσιεύσεις
Τσαντήλας, Χ. και Β. Σαμαράς. 1997. Χρήση επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων για άρδευση και λίπανση γεωργικών καλλιεργειών. Πρακτικά Β’ Πανελ. Συνέδριο ΓΕΩΤΕΕ, «ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΑ ΕΡΓΑ-ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤ. ΠΟΡΩΝ-ΕΚΜΗΧΑΝΙΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑΣ», Λάρισα, 24-27 Απριλίου 1996. Τόμος A:549-556.
Tsadilas, C.D. 1996. Irrigation of cotton and maize with treated waste water. Proceedings of 4th ESA Congress, 7-11 July, 1996, Veldhoven - Wagenigen The Netherlands.Vol. I:124-125.
Tsadilas, C.D. 1996. Irrigation of corn with municipal wastewater. ACTA HORTICULTURAE 449(2): 699-706.
Τsadilas, C.D. 1997. Impacts of waste water reuse on some soil properties.
Πρακτικά Συνεδρίου ‘Water Management, Salinity, and Pollution Control towards Sustainable Irrigation in the Mediterranean Region’ Τόμος IV σελ. 213-225. 22-26 Σεπτ. 1997, Valenzano (Bari) Italy.
Tsadilas, C., Setatou, H., and Simonis, A. 1997. Use of municipal wastes for fertilisation. II. Irrigation and fertilisation with treated municipal wastewater.
p. 306 of the Congress Guide and Abstracts of the 11th World Fertiliser Congress, 7-13 September, 1997, Gent - Belgium (accepted for publication in the proccedings).
C.D. Tsadilas. 1997. Waste water characteristics of the treatment plant of larissa, Greece related to crop irrigation. Accepted for publication in the proccedings of the 2nd International Conference Advanced Wastewater Treatment, Recycling and Reuse. Milan, 14-16 Sept. 1998. Italy.
C.D. Tsadilas. 1997. Soil contamination with boron due to irrigation with treated municipal wastewater. In R.W. Bell and B. Rerkasen (eds.) Boron in Soils and Plants, 265-270, Kluwer Academic Publ.The Netherlands.
